Vormen van ongewenst gedrag

Discriminatie

Discriminatie betekent dat er onterecht verschil wordt gemaakt tussen mensen. Bijvoorbeeld op basis van hun geslacht of hun godsdienst. In de Nederlandse Grondwet zijn fundamentele rechten vastgelegd. Deze rechten gelden voor iedereen die zich in Nederland bevindt. In artikel 1 van de Grondwet staat dat “Allen die zich in Nederland bevinden, in gelijke gevallen gelijk worden behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.” (Discriminatie, 2017)

Artikel 1 van de Grondwet is nader uitgewerkt in verschillende gelijke behandelingswetten om het recht op gelijke behandeling tussen burgers onderling te regelen. Samen vormen deze wetten de gelijke behandelingswetgeving.

In de gelijke behandelingswetgeving staat dat mensen niet ongelijk behandeld mogen worden vanwege persoonskenmerken die er niet toe doen. Discriminatie in de zin van het werkelijk achterstellen van iemand vanwege zijn sekse, seksuele geaardheid, huidskleur, leeftijd, religie, levensovertuiging, gender, afkomst of handicap is ongewenst gedrag.

Pesten

Pesten op het werk kan op verschillende manieren: kleinerende opmerkingen, constante kritiek, intimidatie, flauwe grappen en roddelen. Maar ook fysiek geweld en isolatie van werknemers. Pesten gebeurt verbaal, non-verbaal en fysiek, openlijk en verborgen. De essentie is, dat de werknemer door systematische, vijandige bejegening buiten de groep wordt gezet. Op wie de keus valt, is betrekkelijk willekeurig. Het kan eigenlijk iedereen overkomen die enigszins afwijkt van de groep. Je kunt net iets te slim of te dom zijn, de enige vrouw of man zijn, een afwijkend gevoel voor humor of mode hebben, een migratieachtergrond of accent hebben, een andere religie aanhangen of een andere seksuele voorkeur hebben (Stichting pesten, 2014).

Agressie en geweld

Van agressie en geweld is sprake wanneer een werknemer verbaal of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen. Dit kan veroorzaakt worden door mensen binnen de organisatie (collega’s, manager), maar ook door buitenstaanders (klanten).

Agressie en geweld kunnen op verschillende manieren plaatsvinden:

• Verbale agressie – uitschelden, schreeuwen of zeer fel in discussie gaan. Ook discriminerende opmerkingen vallen hieronder. Verbale agressie kan zowel persoonlijk als telefonisch plaatsvinden.

• Fysieke agressie – schoppen, duwen, slaan, spugen, vernielen of beroven. Bij gewelddadige overvallen kan fysieke agressie zelfs nog extremere vormen aannemen.

• Psychische agressie – iemand verbaal of schriftelijk bedreigen, chanteren of vernederen. Dit wordt gedefinieerd als interne agressie(Creative Commons zero, 2017).

(Seksuele) intimidatie

(Seksuele) intimidatie is een breed onderwerp, het wordt ook wel omschreven als ongewenste intimiteiten. Het is een vorm van ongewenst gedrag, voorbeelden zijn: seksistische opmerkingen, hinderlijk gedrag, het ongewenst betasten van iemand en dergelijke. Leidend is vooral dat het gedrag een grens bij iemand overschrijdt en het gedrag daarmee als vijandig, vernederend of intimiderend wordt beschouwd. Dit gedrag kan van een persoon afkomstig zijn, maar ook van een groep.

Op de werkvloer gaat het om ongewenste omgangsvormen in de onderlinge verhoudingen, collega’s onderling. (Seksuele) intimidatie op de werkvloer komt in allerlei vormen voor. Zo kan het om verbaal geweld gaan, bijvoorbeeld seksistische opmerkingen of intieme vragen over het privéleven, maar ook om lichamelijk gedrag, zoals het ongewenst opzettelijk aanraken van iemand.